Eerder deze maand publiceerde de European Marine Board – een onafhankelijke pan-Europese denktank van mariene kennisinstellingen – de 6de editie van Navigating the Future. Alle rapporten uit deze reeks dienen steevast als belangrijke wegwijzer om de toekomst van het marien onderzoek uit te stippelen. Dit zesde rapport benadrukt de cruciale rol van de oceaan binnen het bredere aardsysteem en stelt concrete onderzoeksdoelen die de uitdagingen van klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en duurzaam gebruik van mariene hulpbronnen moeten aanpakken. Het Vlaams Instituut voor de Zee sluit zich aan bij deze doelstellingen en zet zelf sterk in op onderzoek naar twee van de genoemde kernthema’s uit het rapport: mariene biodiversiteit, en de link tussen oceaan en klimaat.
De oceaan als cruciaal onderdeel van het aardsysteem
Deze week verscheen het lang verwachte Navigating the Future VI, een toonaangevend rapport van de European Marine Board (EMB). Deze publicatie biedt een gedetailleerde routekaart voor de toekomst van marien onderzoek en beleid, met specifieke aanbevelingen voor beleidsmakers en wetenschappers. Het VLIZ draagt bij aan deze Europese inspanningen en blijft zich inzetten voor een geïntegreerde aanpak om onze zeeën en oceaan te beschermen.
Het nieuwste EMB-rapport wijst erop dat de oceaan niet losstaat van andere natuurlijke systemen, maar een integraal onderdeel vormt van de fysieke, chemische en biologische processen op aarde. De gezondheid van de oceaan is essentieel voor het welzijn van de mens en de stabiliteit van het klimaat. De Europese mariene wetenschappers worden daarom aangespoord om disciplines te overstijgen en samen te werken om oplossingen te vinden voor de complexe uitdagingen van onze tijd.
VLIZ zet zich in voor grensverleggend en duurzaam oceaanonderzoek
Het VLIZ onderschrijft de visie van de EMB om wetenschappelijk onderzoek naar de oceaan te intensiveren en te verbreden. De onderzoeksagenda van het VLIZ sluit aan bij de vier centrale thema’s uit het EMB-rapport: de relatie tussen mens en oceaan, klimaat, zoet water, en biodiversiteit. "Net zoals de EMB zijn wij overtuigd dat interdisciplinair en transdisciplinair onderzoek nodig is om de oceaan te beschermen en toekomstbestendig te maken," aldus Jan Mees, algemeen directeur van het VLIZ. "Onze wetenschappers werken niet alleen aan de biologische en chemische processen in de oceaan, maar ook aan de sociaal-economische dimensies van maritiem beheer en beleid."
In lijn met het Europese Horizon Europe-programma en de VN Decade of Ocean Science, draagt het VLIZ bij aan de ontwikkeling van nieuwe mariene observatiesystemen en modellen. Deze technologieën, waaronder de Digital Twin of the Ocean, maken het mogelijk om veranderingen in het mariene milieu beter te voorspellen en gerichter in te spelen op de gevolgen van klimaatverandering en menselijke activiteiten. Het VLIZ benadrukt dat een duurzaam gebruik van de oceaanhulpbronnen enkel mogelijk is door innovatieve wetenschappelijke doorbraken en een versterkte samenwerking tussen verschillende sectoren.
Focus op biodiversiteit en klimaatverandering
Een belangrijk aspect van het EMB-rapport is de focus op biodiversiteit. Het verlies aan mariene soorten en de verstoring van ecosystemen hebben directe gevolgen voor de diensten die de oceaan levert, zoals voedselvoorziening en klimaatregulatie. Het VLIZ steunt de oproep van de EMB om meer te investeren in biodiversiteitsmonitoring en herstelprogramma’s.
Ook de invloed van klimaatverandering op de oceaan krijgt bijzondere aandacht. Het VLIZ voert onderzoek uit naar de opwarming van de oceaan, de wereldwijde koolstofcyclus en naar effecten op biodiversiteit en ecosystemen. Dit wetenschappelijk inzicht zal helpen bij het formuleren van maatregelen om de oceaan te beschermen tegen verdere schade.
Samenwerken voor een gezonde toekomst
Het VLIZ benadrukt dat samenwerking tussen wetenschappers, beleidsmakers, industrie en maatschappelijke organisaties essentieel is om een gezonde en productieve oceaan te behouden. Het EMB-rapport wijst op de noodzaak van internationale samenwerking om het wereldwijde probleem van oceaanvervuiling, overbevissing en mariene bescherming aan te pakken. "Als VLIZ zetten wij ons in om zowel binnen Europa als wereldwijd samen te werken aan de bescherming van onze zeeën. We sluiten ons aan bij de doelen van het EMB om de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen en ervoor te zorgen dat beslissingen gebaseerd zijn op de beste beschikbare kennis," aldus het instituut.
Meer info & perscontact
Jan Mees, algemeen directeur VLIZ: jan.mees@vliz.be | +32(0)476 86 96 23
