Tussen 2008 en 2024 publiceerden Belgische universiteiten en onderzoeksinstellingen jaarlijks tussen de 447 en 974 peer-reviewed publicaties in 2.006 verschillende wetenschappelijke tijdschriften. De Belgische wetenschappelijke output is daarmee vergelijkbaar met die van de grotere mariene instituten in onze buurlanden. Een groeiend aandeel van de peer-reviewed publicaties verschijnt bovendien in open access (van circa 34% in 2008 tot een voorlopig maximum van 79% in 2023).
Over de bestudeerde periode waren Vlaamse universiteiten betrokken in 83% van de Belgische mariene peer-reviewed publicaties, daarna volgden de Franssprekende universiteiten (31%), de Vlaamse wetenschappelijke instellingen (13%) en de federale wetenschappelijke instellingen (10%). Vooral de Vlaamse wetenschappelijke instellingen vertoonden een duidelijke positieve trend in hun aandeel in Belgische mariene peer-reviewed publicaties, waarbij hun betrokkenheid steeg van gemiddeld 8% (2008-2012) tot 16% in de meest recente jaren (2020-2024).
Het Belgische mariene onderzoek kenmerkt zich door een sterke multidisciplinariteit. Zo konden de verschillende Belgische mariene peer-reviewed publicaties worden toegewezen aan maar liefst 206 vakgebieden, waarvan er 42 elk meer dan 100 publicaties omvatten. De meest voorkomende vakgebieden zijn ‘Marine & Freshwater Biology’ (2.022 publicaties), ‘Environmental Sciences’ (1.976), ‘Geosciences, Multidisciplinary’ (1.638), ‘Oceanography’ (1.289) en ‘Ecology’ (985). De belangrijkste opkomende vakgebieden hebben betrekking op de ingenieurswetenschappen en op groene/duurzame energie en technologie. In de studieperiode is het aantal publicaties in deze domeinen vertienvoudigd. Thematisch sluiten de publicaties nauw aan bij de VN-duurzame ontwikkelingsdoelstellingen SDG 13 (‘Klimaatactie’) en SDG 14 (‘Leven in het water’).
Internationale samenwerking speelt ook een cruciale rol in het succes van het Belgisch marien onderzoek. Sinds 2017 betreft meer dan 80% van de publicaties een samenwerking met buitenlandse onderzoekers, vooral uit onze buurlanden (Frankrijk, Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk) en de Verenigde Staten. Deze internationale samenwerking versterkt de wetenschappelijke impact, zoals blijkt uit het hoge gemiddelde aantal citaties per publicatie (39) en een indrukwekkende h-index van 235.
Wil je meer inzicht krijgen in het mariene onderzoekslandschap? Raadpleeg het volledige rapport hier.
