Overkoepelend project: Research action SPSD-I: Sustainable management of the North Sea, meer
Identifier financieringsorganisatie: MN/DD1/007 (Other contract id)
Acroniem: MARE-DASM
Periode: Oktober 1998 tot September 2002
Status: Afgelopen
Thesaurustermen Modellering; Vervuiling
Geografische term: ANE, Noordzee [Marine Regions]
|
|
| Instituten (6) |
Top | Publicaties |
- Universiteit Gent; Faculteit Rechtsgeleerdheid; Vakgroep Europees, publiek- en internationaal recht; Maritiem Instituut, meer
- ARCADIS; ARCADIS Belgium nv; Ecolas, meer
- Universiteit Gent; Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen; Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie; Laboratorium voor Milieutoxicologie en aquatische ecologie; Onderzoeksgroep voor Milieutoxicologie (ECOTOX), meer
- Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen; Departement Beheer van het Mariene Ecosysteem; Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee en Schelde-estuarium; Brussel (KBIN-BMM), meer
- Universiteit Gent; Faculteit Rechtsgeleerdheid; Vakgroep Burgerlijk Recht; Centrum voor Milieurecht, meer
- Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO), meer, financier
|
| Abstract |
Om zich van een hoge levensstandaard te verzekeren, maken de oeverbewoners van de Noordzee voor verschillende functies gebruik van de Noordzee. Opdat dit gebruik duurzaam zou zijn, moeten aan een aantal schadelijke gebruiksfuncties beperkingen opgelegd worden. De laatste jaren werden reeds een hele reeks nationale en internationale wettelijke maatregelen genomen ter bescherming van het ecosysteem van de Noordzee. In de nieuwe OSPAR Conventie van 1992 aanvaardden alle Noordzeestaten en de Europese Commissie om bij de bescherming van het mariene milieu het voorzorgsprincipe en het principe "de vervuiler betaalt" te hanteren. Het doen naleven van deze maatregelen en principes stelt echter vaak praktische problemen. Het onderzoek in het kader van MARE-DASM wil hieraan tegemoet komen.
Het project valt uiteen in twee hoofddoelstellingen die een verschillende finaliteit beogen maar waarvan de resultaten van de eerste doelstelling (thema 1) voor een deel zullen geïntegreerd worden bij het bereiken van de tweede doelstelling (thema 2).
Thema 1: de socio-economische kostprijs van een degradatie van het mariene milieu.
De eerste doelstelling van het project bestaat erin om de verschillende factoren die bijdragen tot de degradatie van het mariene milieu in het Belgisch deel van de Noordzee te identificeren en te kwantificeren (Laboratorium voor Milieutoxicologie en Aquatische Ecologie, Prof. Dr. C. Janssen). Deze identificatie en kwantificatie moet de basis vormen voor de evaluatie van de rechtstreekse en onrechtstreekse economische en sociale kosten voortvloeiende uit deze degradatie, zowel in accidentele gevallen als op een permanente wijze (Maritiem Instituut, Prof. Dr. F. Maes, met in onderaanneming Environmental Consultancy and Assistance (ECOLAS), Dr. P. Vanhaecke). De beoordeling van de kostprijs van deze degradatie zal worden afgewogen aan de economische en sociale baten van het gebruik van het Belgisch deel van de Noordzee door de huidige generatie, teneinde te komen tot voorstellen van beleidsmaatregelen die de overheid moet nemen om een meer geïntegreerd beheer en duurzaam gebruik van de Noordzee te garanderen voor de toekomstige generaties (Maritiem Instituut, Prof. Dr. F. Maes).
Thema 2: Het risico van het accidenteel in het mariene milieu geloosd worden van olie of andere chemische producten
De tweede doelstelling van het project beoogt de potentiële schade aan de ecosystemen van het Belgisch deel van de Noordzee bij accidentele verontreiniging door olie en andere chemische producten te schatten en desgevallend modelmatig te voorspellen, alsook de socio-economische impact van deze schade bij een aantal geselecteerde situaties (Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee, Dr. G. Pichot). Het cijfermatig bepalen van de schade moet aanleiding geven tot het voorstellen van technisch-juridische procedures die toelaten de veroorzaakte schade aan de natuurwaarden te evalueren en financieel te verhalen op de vervuiler (Centrum voor Milieurecht, Prof. Dr. H. Bocken (nationaal recht) en Maritiem Instituut, Prof. Dr. F. Maes (internationaal recht)).
Activiteiten
Taak I "Identificatie en kwantificatie van de verschillende factoren die bijdragen tot de degradatie van het mariene milieu" zal naast de identificatie en kwantificatie, ook de verdeling van contaminanten over de verschillende milieucompartimenten bestuderen met de bedoeling het Biologisch Effecten Submodel (BESM) te verfijnen naar lange termijn effecten toe. De resultaten van taak I moeten toelaten tot een schatting te komen van de degradatie van het mariene milieu. Deze schatting dient o.m. als uitgangspunt voor een deel van het onderzoek in het kader van taak II "het ontwikkelen van socio-economische beoordelingscriteria die het mogelijk maken deze degradatie objectief te bepalen", met name de kwantificering van milieuschade op basis van gebruikswaarden. Bij de socio-economische beoordelingscriteria zal ook gebruik worden gemaakt van de kwantificering van milieuschade op basis van optionele en bestaanswaarden (Contingent Valuation Method).
Onderzoeksresultaten uit taken I en II moeten een bijdrage leveren tot taak III en taak IV. Bij taak III "het ontwikkelen en evalueren van maatregelen die de overheid dient te nemen om een geïntegreerd beheer en een duurzaam gebruik van de zee te garanderen" zullen maatregelen worden voorgesteld waardoor België tot een optimaal geïntegreerd beleid en duurzaam gebruik van de Noordzee kan komen, rekening houdende met de politieke en de wetgevingstechnische haalbaarheid. De gebruiksfuncties op zee zullen in functie van hun degradatie-impact op het mariene milieu van de Noordzee (cf. taak I) op een prioriteitenschaal worden uitgezet. Aan de gebruiksfuncties zal eveneens een economische en maatschappelijke waardebepaling worden gekleefd, die per gebruiksfunctie kan variëren. Uitgaande van de beleidsoptie "duurzame ontwikkeling" zullen per gebruiksfunctie beleidsmaatregelen worden voorgesteld, die rekening houden met de doeltreffendheid, en de te verwachten maatschappelijke kosten en baten voor de betrokken economische en sociale groepen. De ecologische effecten (taak I) en de gedefinieerde socio-economische beoordelingscriteria (taak II) worden geïntegreerd in het mathematisch model (taak IV "het ontwikkelen van mathematische modellen die de kans op accidentele lozingen en de hierdoor aangerichte schade bepalen, zowel op leefmilieuvlak als op socio-economisch vlak"). Het mathematisch model wordt door de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee (BMM) ontwikkeld, maar is evenwel beperkt tot de inschatting van risico’s op milieuschade bij accidentele lozingen van olie en andere chemische producten. Taak V voorziet in "het ontwikkelen van technische en juridische procedures die het mogelijk maken de veroorzaakte degradatie van het mariene milieu te evalueren en financieel te verhalen op de vervuiler". Door toetsing van het huidige nationaal (Centrum voor Milieurecht) en internationaal aansprakelijkheidsrecht (Maritiem Instituut) worden de juridisch-technische en administratieve procedures vooropgesteld en uitgewerkt om de degradatie (zowel als milieuschade en als milieuverstoring) financieel te evalueren en op de vervuiler te verhalen. |
| Publicaties (16) |
Top | Instituten |
- Maes, F.; Janssen, C.R.; Pichot, G.; Bocken, H. (Ed.) (2004). Beoordeling van de mariene degradatie in de Noordzee en voorstellen voor een duurzaam beheer - MARE-DASM. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 962 pp., meer
- Maes, F. (Ed.) (2003). Beoordeling van mariene degradatie in de Noordzee en voorstellen voor een duurzaam beheer: eindrapport november 2002 (Ministerieel Besluit BA3673, Contract nr. MN/02/71). Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. 3 vol. + summary + annexes pp., meer
- Maes, F. (Ed.) (2003). Beoordeling van mariene degradatie in de Noordzee en voorstellen voor een duurzaam beheer: eindrapport november 2002 (Ministerieel Besluit BA3673, Contract nr. MN/02/71): English summary. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. 17 pp., meer
- Van Grieken, R.; Baeyens, W.F.J.; Van Langenhove, H.; Wollast, R. (2004). Biogeochemistry of nutrients, metals and organic micropollutants in the North Sea. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 87, app. pp., meer
- (2002). Duurzaam Beheer van de Noordzee: presentatie van de onderzoeksresultaten, 21-22/01/2002. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. , meer
- Baeyens, W.F.J.; Parmentier, K.; Brion, N.; Leermakers, M.; De Galan, S.; Van Grieken, R.; Joos, P.; Injuk, J.; Wollast, R.; Vanderborght, J.; Piron, C. (2002). Evaluatie van de chemische contaminatie van de Noordzee en schatting van de verontreiniging van land: samenvatting van het onderzoek = Quality status and terrestrial inputs for the North Sea: summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. 12 pp., meer
- Baeyens, W.F.J.; Van Grieken, R.; Wollast, R. (Ed.) (2002). Evaluatie van de chemische contaminatie van de Noordzee en schatting van de verontreiniging van land = Evaluation de la contamination chimique de la mer du Nord et estimation de la pollution terrigène. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 502 pp., meer
- Sorgeloos, P. (2002). Evaluatie van de kwaliteit van tarbotpootvis op het herstockeringsucces in de Noordzee: synthese van het onderzoek = Evaluation of the quality of turbot fry on the stock enhancement success in the North Sea: summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC): Brussel. 5 pp., meer
- Dubois, P.; Coteur, G.; Gosselin, P.; Wantier, P.; Danis, B.; Chambost, Y.; Gillan, D.; Joly, G.; Pernet, P.; Radenac, G.; Dutrieux, S.; Postiaux, P.; Cotret, O.; Teyssie, J.-L.; Fowler, S.W.; Villeneuve, J.-P.; Cattini, C.; Bustamante, P.; Flammang, R.; Jangoux, M.; Warnau, M. (2004). Impact des métaux lourds et des polychlorobiphényles sur les organismes de Mer du Nord. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 60 pp., meer
- Pichot, G.; Donnay, J.-P.; Van Dyck, J. (2004). Integrated and dynamical oceanographic data management - IDOD. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. [Diff. Pag.] pp., meer
- Degraer, S.; Van Lancker, V.; Moerkerke, G.; Van Hoey, G.; Vincx, M.; Jacobs, P.; Henriet, J.-P. (2002). Intensieve opvolging van de evolutie van een beschermd benthisch habitat (HABITAT): samenvatting van het onderzoek = Intensive evaluation of the evolution of a protected benthic habitat (HABITAT): summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. 9 pp., meer
- Debacker, V.; Coignoul, F.; Das, K.; Haelters, J.; Holsbeek, L.; Jacques, T.; Jauniaux, T.; Joiris, C.R.; Stienen, E.; Tavernier, E.; Van Waeyenberge, J.; Bouquegneau, J.-M. (2004). North Sea seabirds and marine mammals: pathology and ecotoxicology = De zeevogels en zeezoogdieren van de Noordzee: pathologie en ecotoxicologie. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 185 pp., meer
- Lanckneus, J.; Van Lancker, V.; Moerkerke, G.; Van den Eynde, D.; Fettweis, M.; De Batist, M.; Jacobs, P. (2002). Onderzoek van natuurlijke zandtransporten op het Belgisch continentaal plat. BUDGET (Beneficial usage of data and geo-environmental techniques): samenvatting van het onderzoek = Research on natural sand transports on the Belgian continental shelf. BUDGET (Beneficial usage of data and geo-environmental techniques): Summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". DWTC/SSTC: Brussel. 9 pp., meer
- De Pauw, E. (2002). Ontwikkeling van analysemethoden voor koolwaterstoffen en organische micropolluenten in het mariene milieu: samenvatting van het onderzoek = Development of methods for the analysis of hydrocarbons and organic micro-pollutants in the marine environment: summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC): Brussel. 5 pp., meer
- Lancelot, C.; Rousseau, V.; Becquevort, S.; Parent, J.-Y.; Déliat, G.; Leblanc, C.; Daro, M.-H.; Gasparini, S.; Antajan, E.; Meyer, A.; Ruddick, K.; Ozer, J.; Spitz, Y. (2004). Study and modeling of eutrophication-related changes in coastal planktonic food-webs: a contribution of the AMORE (Advanced MOdeling and Research on Eutrophication) consortium. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federaal Wetenschapsbeleid = Belgian Science Policy = Politique Scientifique Fédérale: Brussel. 69 pp., meer
- Bouquegneau, J.-M.; Coignoul, F.; Das, K.; Debacker, V.; Haelters, J.; Holsbeek, L.; Jauniaux, T.; Joiris, C.; Stienen, E.; Tavernier, J.; Van Waeyenberge, J. (2002). Zeevogels en zeezoogdieren van de Noordzee: pathologie en ecotoxicologie: samenvatting van het onderzoek = North Sea seabirds and marine mammals: pathology and ecotoxicology: summary of the research. Scientific Support Plan for a Sustainable Development Policy (SPSD I): Programme "Sustainable Management of the North Sea" = Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO I): Programma "Duurzaam beheer van de Noordzee". Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC): Brussel. 9 pp., meer
|
|
