UNESCO / IOC Project Office for IODE in 2022

Sinds 2005 biedt VLIZ onderdak en ondersteuning aan het projectbureau voor het programma voor de internationale uitwisseling van oceanografische gegevens en informatie (IODE PO) van de Intergouvernementele Oceanografische Commissie (IOC) van UNESCO. Het "UNESCO/IOC-projectbureau voor IODE" is tevens het secretariaat van de afdeling capaciteitsontwikkeling van het IOC.

IODE

Het projectbureau blijft het e-learningplatform OceanTeacher Global Academy (OTGA) en het secretariaat ervan huisvesten. OTGA is overgestapt van opleidingen op locatie naar voornamelijk online opleidingen, zowel met instructeur als in eigen beheer. In 2022 verzorgde OTGA 35 opleidingen via zijn wereldwijde netwerk van zeventien regionale en gespecialiseerde opleidingscentra. Meer dan 1300 cursisten schreven zich in 2022 in voor OTGA-cursussen uit meer dan 100 IOC-lidstaten. OTGA werkte samen met VLIZ-deskundigen om een onlinetraining over het beheer van oceaangegevens te ontwikkelen en te geven, en voor 2023 is verdere samenwerking voor de ontwikkeling van trainingen gepland.

Het Ocean Biodiversity Information System (OBIS), dat een wereldwijde databank beheert met gegevens over de verspreiding, overvloed en diversiteit van alle mariene soorten, publiceerde in 2022 27 miljoen nieuwe waarnemingsrecords van soorten uit 305 nieuwe datasets, tot een totaal van 108 miljoen records uit 4670 datasets. Dit is dezelfde hoeveelheid die we eerder in een decennium publiceerden. VLIZ beheert het Europese OBIS-knooppunt, EurOBIS, dat een van de grootste van de 32 regionale of thematische OBIS-knooppunten is en niet minder dan 1140 (24% van het totaal) datasets en 31,3 miljoen records (29% van het totaal) bijdraagt aan OBIS. Het VLIZ-gegevenscentrum is actief betrokken bij OBIS-activiteiten zoals standaardisering van het vocabulaire en taxonomische kwaliteitscontrole. De VLIZ-bibliotheek ondersteunt OBIS bij het documenteren van de verzameling OBIS-geciteerde papers, waarvan een recordaantal (191) verscheen in 2022.

Wat betreft de activiteiten in het kader van de bij het Bureau ondergebrachte coördinatie-eenheid Capaciteitsontwikkeling (CD) van het IOC, werd op 25 november 2022 de vierde zitting van de IOC-groep van deskundigen inzake capaciteitsontwikkeling (GE-CD) als hybride evenement gehouden. De GE-CD heeft zijn lidmaatschap vernieuwd, waarbij België vertegenwoordigd blijft via dr. Ann-Katrien Lescrauwaet van VLIZ. De GE-CD legde de laatste hand aan het ontwerp van de IOC-CD-strategie (2023-2030), dat zal worden voorgelegd aan de 32e zitting van de IOC-Vergadering in juni 2023. Ocean CD-Hub, een online compendium van mogelijkheden voor capaciteitsontwikkeling over de hele wereld, werd ook ontwikkeld en zal in het eerste kwartaal van 2023 formeel worden gelanceerd. 

Het projectbureau biedt onderdak aan het Ocean InfoHub Project, een door de Vlaamse regering gefinancierd project dat een wereldwijd netwerk van gedistribueerde informatie- en gegevensbronnen met betrekking tot de oceaan ondersteunt. Het OIH-project vergemakkelijkt de ontdekking en interoperabiliteit van bestaande informatiesystemen via de lichtgewicht ODIS-architectuur (Ocean Data and Information System). Het project werkt samen met in totaal meer dan 80 partners, waarvan 18 projectpartners volledig operationele "knooppunten" in ODIS zijn en openlijk vindbare inhoud bijdragen aan de Ocean InfoHub kennisgrafiek. De catalogus van het Vlaams Marien Instituut VLIZ is één van de 18 knooppunten.