Het Europees marien observatie- en datanetwerk (EMODnet) is een langdurige Europese mariene datadienst die de overvloed aan bestaande maar vaak gefragmenteerde Europese mariene gegevens en observaties ontsluit en gegevens en gegevensproducten optimaal toegankelijk maakt voor gebruik door overheidsinstanties, wetenschappers en maritieme bedrijven. EMODnet, een initiatief van de Europese Commissie op het gebied van mariene kennis, is een essentieel instrument geworden voor wetenschappers, ingenieurs, managers en beleidsmakers om de informatie te genereren die nodig is om onze kennis van de zeeën te verbeteren en duurzame economische groei en werkgelegenheid te ondersteunen.
In de praktijk bestaat EMODnet uit een netwerk van meer dan 120 organisaties die door het geïntegreerd maritiem beleid van de EU worden ondersteund en die samenwerken om de zee te observeren, de gegevens volgens internationale normen te verwerken en die informatie vrij beschikbaar te stellen als interoperabele gegevenslagen, gegevensproducten en diensten.
Sinds 2013 wordt het secretariaat van EMODnet gehuisvest op de InnovOcean-site in Oostende door VLIZ met de steun van de Vlaamse overheid. VLIZ voorziet in kantoorruimte voor zes medewerkers van het EMODnet-secretariaat en levert ook IT-ondersteuning aan alle medewerkers van het EMODnet-secretariaat. VLIZ biedt ook onderdak aan en leidt de technische ontwikkeling en voortdurende updates van de EMODnet DG MARE-dienst voor het beheer van mariene gegevens in situ (emodnet.ec.europa.eu). In 2022 hebben EMODnet en VLIZ, onder auspiciën van het Technical Team Central Portal, met succes het nieuwe uniforme EMODnet-portaal opgeleverd, dat één toegangspunt biedt tot de EMODnet-gegevens en -producten, waardoor gebruikers niet langer naar verschillende dataportalen hoeven te navigeren op zoek naar de mariene gegevens die ze nodig hebben.
Het EMODnet-portaal geeft gebruikers toegang tot interoperabele in-situ mariene gegevens en gegevensproducten van EMODnet in zeven thematische disciplines (nl. bathymetrie, geologie, biologie, chemie, menselijke activiteiten, habitats op de zeebodem en fysica), tot informatie over de regionale activiteiten (EMODnet Sea-basin Checkpoints) en tot gegevensdiensten (kaartviewer, catalogus, ERDDAP, enz.). VLIZ coördineert de opname en het beheer van mariene biologische gegevens in situ in EMODnet en de creatie van dataproducten.
In 2022 bleef VLIZ het EMODnet-secretariaat ondersteunen bij de inhoudelijke ontwikkeling en de medeorganisatie van de vergaderingen van de technische werkgroep van EMODnet, en bij de vertegenwoordiging van EMODnet op Europese en internationale fora, onder meer door de medeorganisatie van een nevenevenement over de interoperabiliteit van mariene gegevens op de VN-Oceaanconferentie 2022 (27 juni-1 juli 2022).