Een jaar vol verjaardagen

In 2022 vierde het VLIZ een aantal belangrijke verjaardagen. We lichtten er drie uit:

Het Wereldregister van Mariene Soorten (WoRMS), dat het levenslicht zag in 2007, mocht het afgelopen jaar 15 kaarsjes uitblazen. WoRMS stelt een gezaghebbende en uitgebreide lijst met namen van alle mariene soorten wereldwijd ter beschikking. De teller van het aantal geldige mariene soortsnamen in WoRMS staat anno 2022 op 241.000. Over de periode 2007-2022 nam dit aantal toe met gemiddeld 2200 nieuw beschreven soorten per jaar. Deze toename is te danken aan de bijdrages van de 320-koppige, internationale redactieraad en de extern gehoste en beheerde databanken waarmee WoRMS nauw samenwerkt. Om de verjaardag niet onopgemerkt voorbij te laten gaan, publiceerde WoRMS 15 weken lang verhalen die een blik bieden achter de schermen van het succesvolle systeem. WoRMS vormt een belangrijk onderdeel van de taxonomische ruggengraat van LifeWatch die tot doel heeft taxonomische en soortgerelateerde data (virtueel) samen te brengen en hiaten in onze kennis op te vullen.

WoRMS

Nog in 2022 was het precies tien jaar geleden dat het Provinciaal Hof in Brugge het kader vormde voor de eerste conferentie over oceaangeletterdheid in Europa. Op 12 oktober 2012 verwelkomden het VLIZ en de European Marine Board, de grondleggers van de Amerikaanse Ocean Literacy beweging, Craig Strang en Peter Tuddenham, en vertegenwoordigers van IOC UNESCO, de Europese Commissie, EMSEA, National Geographic Society, World Ocean Network, BBC Blue Planet, EUAC, European Schoolnet, Ciencia Viva en vele lokale belanghebbenden om de toekomst van oceaangeletterdheid te bespreken. Vandaag is oceaangeletterdheid – gedefinieerd als "zorgen dat elke burger inzicht heeft in de invloed van de oceaan op ons, én onze invloed op de oceaan" – een begrip dat overal ter wereld ingang heeft gevonden in belangrijke beleidsdocumenten, en in informele en formele onderwijs- en voorlichtingsactiviteiten. Het VLIZ introduceerde de oceaangeletterdheid beweging in Europa en plukt daar tot op vandaag nog steeds de vruchten van, o.a. door deelname in internationale projecten rond dit thema.

In september 2012 voer het Vlaamse onderzoeksschip Simon Stevin voor het eerst uit. Tien jaar later heeft het schip 1630 zeedagen en meer dan 150.000 kilometer op de teller en blijft het een onmisbaar platform voor mariene wetenschappers. Naar aanleiding van deze 10de verjaardag, organiseerden het VLIZ en dab VLOOT van 21 tot en met 27 november een heuse wetenschappelijke expeditie. In een week tijd voeren een groep wetenschappers van Oostende via het Belgisch deel van de Noordzee en de Westerschelde naar Antwerpen. Onderweg maakten ze volop gebruik van de infrastructuur en technologie aan boord van het schip om klimaatverandering, plasticvervuiling en biodiversiteit te onderzoeken. De resultaten van de expeditie werden in primeur bekendgemaakt op een persconferentie op vrijdag 25 november. Dit gebeurde in het gebouw van de Vlaamse Waterweg aan het Kanaal van Willebroek in de aanwezigheid van o.a. de gouverneur van de Provincie West-Vlaanderen en de voorzitter van het VLIZ Carl Decaluwé, en vertegenwoordigers van UNESCO en de Europese Commissie. Het VLIZ en de Vlaamse overheid (vanuit het Departement Economie, Wetenschap & Innovatie) ondertekenden tijdens het persmoment het Charter ‘Mission Ocean and Waters’. Hiermee tonen ze hun ambitie om de Europese Commissie verder te ondersteunen in haar ‘Mission Ocean and Waters’ die streeft naar gezonde zeeën en binnenwateren tegen 2030. Tot slot, meerde het schip op zondag aan in Antwerpen voor de jaarlijkse Dag van de Wetenschap. Het brede publiek kon er kennis maken met de werking van het schip, de onderzoekers ontmoeten en kennis maken met het gevoerde onderzoek aan boord.

Ocean Literacy in Europa