Op 1 januari 2021 trapten de Verenigde Naties het ‘Decennium van Oceaanwetenschappen voor Duurzame Ontwikkeling’ (UNDOSSD) af. Tot eind 2030 – en hopelijk ook daarna – bundelen we wereldwijd de krachten om de 14de duurzame ontwikkelingsdoelstelling (SDG 14: ‘Behoud en beheer van oceaan, zeeën en mariene hulpbronnen met als doel een duurzame ontwikkeling’) te behalen. Verder streeft UNDOSSD ook andere oceaan-gerelateerde SDG’s na, zoals het bestrijden van klimaatverandering en van het verlies aan biodiversiteit.
Het VLIZ kreeg van de betrokken overheden het mandaat om een secretariaat op te richten dat de Vlaamse en Belgische bijdrage aan het Oceaandecennium coördineert. Dit zogenaamde Belgische Nationaal Decennium Comité (NDC-BE) omvat naast een open meeting ook een kerngroep. Het doel van de kerngroep is om de uitdagingen van het Oceaandecennium aan te gaan met hervormende acties. De groep bestaat uit vertegenwoordigers van de overheid, het maatschappelijk middenveld, maar ook uit actoren op het gebied van onderzoek en innovatie, en staat open voor iedereen die wil deelnemen met concrete acties. Met de eerste bijeenkomst van de kerngroep in mei 2023 schoot het NDC-BE officieel uit de startblokken.
Het Belgische NDC staat voor zijn activiteiten in nauw contact met het secretariaat van de Intergouvernementele Oceanografische Commissie van UNESCO (IOC-UNESCO) in Parijs, dat door de Verenigde Naties gemandateerd is om het Oceaandecennium vorm te geven.
In 2023 maakte de UNDOSS een nieuwe golf van acties en partners bekend. Die onderschrijven en ondersteunen het gezamenlijk gestelde doel, nl. “streven naar meer mariene wetenschap en kennis, om een duurzame oceaan te bekomen tegen 2030”. Ook heel wat acties en instellingen uit Vlaanderen kregen deze erkenning. Zoals de Brilliant Marine Research Idea beurs (BMRI) – een initiatief van de VLIZ-filantropiewerking ‘De Zee als een Goed Doel’ – als een bijdrage om onderzoek te stimuleren. Ook de VLIZ Marine Science Day (VMSD) ziet de VN als een activiteit om mariene en kustwetenschappen te promoten en (jonge) wetenschappers in contact te brengen met andere sectoren en actoren.
Het VLIZ werd formeel erkend als ‘Decennium Implementing Partner (DIP)’ vanwege zijn engagement om het VN-decennium van de oceaanwetenschappen te ondersteunen door acties te coördineren, initiatieven te katalyseren, gerichte communicatie en outreach te leiden, en middelen te mobiliseren.
Het VLIZ is een van dan de in totaal elf wereldwijd erkende DIP’s, en biedt ook ondersteuning aan 3 andere DIP’s: de European Marine Board, EMODnet en JPI Oceans.
Tot slot, brachten het VLIZ, de Blauwe Cluster en het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie in het kader van het UNDOSSD, in 2023, gezamenlijk een geactualiseerde versie van de brochure ‘Gearing up our blue knowledge - Tackling ocean challenges in the UN Decade of Ocean Science’ uit. Deze brochure demonstreert de kracht, de diversiteit en de potenties van het Vlaamse innovatielandschap en documenteert hoe Vlaanderen de zee inzet om haar duurzaamheidsdoelstellingen te halen.