24 / 01 / 2019
Wekelijkse monitoring van aerosolen op Vlaamse stranden om de positieve impact op badgasten beter te kunnen inschatten. Foto: VLIZ (De Rijcke)
Heeft u al eens van zeespray gehoord? Zo noemen onderzoekers het zeewater dat door de golfslag in de lucht verneveld wordt. Die zeespray bevat heel wat natuurlijke stoffen die door algen en bacteriën geproduceerd worden, en die goed zijn voor je gezondheid. Wanneer je zeelucht inademt, neem je deze stoffen op in je lichaam – de gekende gezonde zeelucht.
Luchtstalen
Onderzoekers van de Universiteit Gent hebben onderzocht welke effecten deze stoffen uit de zeelucht hebben op onze genen. “We hebben stalen genomen van de zeelucht en hebben die in het labo onderzocht”, verklaart UGent-onderzoeker Emmanuel Van Acker (faculteit Bio-ingenieurswetenschappen). “Daar hebben we longkankercellen van de mens blootgesteld aan die luchtstalen, en bekeken welke gezondheidseffecten ze veroorzaken. Daarbij hebben we specifiek gekeken naar de effecten op onze genen, en dit vergeleken met resultaten uit andere wetenschappelijke studies.”
Gen afremmen
Uit het onderzoek is gebleken dat zeelucht de werking remt van een gen dat een belangrijke rol speelt in longkanker én in het cholesterolgehalte. Zijn collega Jana Asselman verklaart: “Eerdere studies toonden aan dat longkankercellen afsterven en dat de cholesterol daalt wanneer we dit gen afremmen. Nieuwe potentiële kankertherapieën en de laatste generatie cholesterolremmers werken in op ditzelfde gen. Nu we weten dat ook zeelucht de werking van dit gen afremt, kunnen we verwachten dat zeelucht een gelijkaardig positief effect kan hebben op de gezondheid.”
VLIZ logistieke ondersteuning en Briljant Marine Research Idea
Emmanuel Van Acker won in 2017 een Brilliant Marine Research Idea (BMRI) beurs, gefinancierd door de ledenwerking en giften van de VLIZ filantropische werking. VLIZ-onderzoeker Maarten De Rijcke startte dit onderzoek naar mariene aerosolen enkele jaren terug zelf nog op als doctoraatsstudent aan de Gentse Universiteit. “Het onderzoek beperkte zich initieel tot het observeren van effecten op celniveau: blijven de cellijnen in leven of gaan ze dood na blootstelling aan zeespray? Met de BMRI-beurs kon een extra genetische draai aan het onderzoek worden gegeven. De dure sequencingkosten konden er grotendeels mee worden bekostigd, zodat veel gedetailleerder naar genexpressie kon worden gekeken.”
Verder onderzoek
Het onderzoek loopt momenteel nog volop. De onderzoekers proberen nu te achterhalen welke stoffen in de zeelucht deze effecten veroorzaken en te begrijpen wat deze stoffen doen met andere cellen in ons lichaam.
"Het VLIZ ondersteunt de monitoring van zeespray of aerosolen o.a. door het nemen van maandelijks stalen aan zee voor de UGent-onderzoekers. Iets wat in de zomer uitgebreid wordt met wekelijkse stalen op de stranden van Oostende en Bredene. Zo hopen we de positieve impact van zeespray op badgasten aan de Vlaamse kust beter te kunnen inschatten", vult Maarten de Rijcke aan.
VLIZ-directeur Jan Mees: “Het VLIZ zal ook in de toekomst verder blijven inzetten op deze zeer interessante onderzoekslijn Oceans & Human Health binnen de VLIZ-onderzoeksstrategie. Het onderwerp sluit trouwens ook zeer mooi aan bij het innovatiedomein Blauw Toerisme van de Blauwe Cluster, door de Vlaamse overheid als innovatieve speerpuntcluster erkend.”
Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports en is vrij toegankelijk voor iedereen.