Europees Marien Biogeografisch Informatie Systeem (EurOBIS) viert 15de verjaardag


Foto: Geografische weergave van de verspreiding van alle EurOBIS-records. www.eurobis.org

EurOBIS (www.eurobis.org) is ontwikkeld door het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) in het kader van het MarBEF-project (MARine Biodiversity and Ecosystem Functioning). EurOBIS streeft ernaar zoveel mogelijk biogeografische data uit Europese zeeën of door Europese onderzoekers buiten Europa verzameld, bijeen te brengen. Met een focus op taxonomie en verspreiding in ruimte en tijd, biedt het een reeks online tools die toelaten de data vlot te doorzoeken en te visualiseren. Op heden omvat EurOBIS 889 datasets, goed voor 62.299 soorten en 24 miljoen verspreidingsgegevens.

Vissen zijn, met meer dan 6 miljoen meldingen, het best vertegenwoordigd in EurOBIS, gevolgd door (zee)vogels en zeezoogdieren. Op soortniveau nemen Atlantische haring, schar, wijting en Atlantische kabeljauw – met tussen de 650.000 en 780.000 meldingen – het voortouw. Sommige van die waarnemingen gaan terug tot de vroeg 17de eeuw, nog voor Linnaeus en Darwin elk op hun terrein aandacht schonken aan mariene organismen. De alleroudste melding gaat over is een helmkrab die in 1507 in Britse wateren is gemeld, en in mei 2019 werd toegevoegd aan de EurOBIS databank. In de loop van de jaren is de structuur van de databank geëvolueerd, waardoor nu ook bijvoorbeeld biomassagegevens en lengtemetingen op een gestandaardiseerde wijze kunnen worden ingevoerd. Zelfs de dikte van de blubberlaag bij zeezoogdieren maakt deel uit van het systeem, met 247 metingen op het strand verricht bij bruinvis, grijze zeehond, gewone zeehond, witsnuitdolfijn en tuimelaar.

EurOBIS staat niet los van andere verwante systemen. Net als voor regio’s buiten Europa het geval is, stromen ook de data uit EurOBIS naar het wereldomvattende Ocean Biogeographic Information System (OBIS). Er is ook een connectie met de Global Biodiversity Information Facility (GBIF), dat zowel land- als zeeleven wereldwijd omvat. Dat EurOBIS sinds 2009 tevens de ruggengraat vormt van het Europees Marien Observatie- en Datanetwerk, deel Biologie (EMODnet Biology), laat een vlotte datastroom toe naar dit portaal. En in 2014 ging EurOBIS deel uitmaken van de centrale soortsinformatie ruggengraat van LifeWatch. Die heeft tot doel soortgegevens te standaardiseren en een integratie te bewerkstelligen tussen de verspreid aanwezige biodiversiteitsgegevens, taxonomische repositories en andere faciliteiten. Het team van EurOBIS dat het databeheer verzorgt, krijgt hiervoor steun van LifeWatch België, zelf onderdeel van de Europese LifeWatch E-Science Infrastructuur voor Biodiversiteits- en Ecosysteemonderzoek.