In het Clay Tectonics-project slaan onderzoekers van het Vlaams Instituut voor de Zee, Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel de handen in elkaar om de invloed van breuken en vervormingen in de Noordzeebodem op de installatie van offshore windmolens te bestuderen. Het project beoogt een belangrijk kennishiaat in te vullen met het oog op de bouw van de nieuwe windparken in het Belgisch deel van de Noordzee.
Op 15 februari 2023 vond de startmeeting van het Clay Tectonics project plaats. In dit project bestuderen VLIZ, UGent (RCMG) en VUB (OWI-Lab) het voorkomen van breuken en andere vervormingen in een belangrijke kleilaag – de zogenaamde Formatie van Kortrijk – in de bodem van onze Noordzee. Dit breukennetwerk is ontstaan door zogenaamde kleitektoniek kort na de afzetting van de laag, maar de exacte werking ervan is tot op heden nog steeds niet helemaal doorgrond.
De geplande offshore windparken in de nieuwe Prinses Elisabeth-zone in het Belgisch deel van de Noordzee zullen evenwel in deze kleilaag verankerd worden. Het is dan ook van cruciaal belang om op een onderbouwde wijze te kunnen inschatten hoe het breukennetwerk in de bodem zal reageren wanneer in de onmiddellijke nabijheid een turbine geïnstalleerd wordt. De installatie en operatie van offshore windmolens gaat immers gepaard met aanzienlijke externe krachten. Hierdoor kunnen oude breuken gereactiveerd worden of kunnen zwaktezones in de bodem ontstaan, met mogelijke gevolgen voor de stabiliteit van de turbines.
Het Clay Tectonics-project wil in nauwe samenwerking met een groep Vlaamse bedrijven uit De Blauwe Cluster een antwoord bieden op dit essentiële hiaat in de huidige kennis. Het project hanteert een geofysische en geologische aanpak, gecombineerd met een geotechnische benadering. Concreet zullen de onderzoekers in ultrahoge resolutie een aantal 3D-volumes van de ondergrond inmeten. Ze doen dit met verschillende geofysische technieken, o.a. met de inzet van mariene robotica. Deze kennis maakt het mogelijk om de aanwezige breuken en vervormingen in detail te karteren, te analyseren en geologisch te interpreteren.
De geologische en geofysische informatie zal vervolgens de input vormen voor de ontwikkeling van een realistisch geotechnisch grondmodel waarop een aantal simulaties - gelinkt aan de installatie en operatie van offshore windparken – kunnen uitgevoerd worden. De beoogde resultaten kunnen van groot belang zijn voor het ontwerp van de funderingen, de installatieprocedure en/of de ruimtelijke indeling van offshore windparken. Bovendien leveren ze een eerste wetenschappelijke onderbouwing voor de kwantificering van fundering-gerelateerde risico’s.
Het Clay Tectonics-project is een cSBO-project, gefinancierd door het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) via De Blauwe Cluster.