Nog tot eind augustus loopt de familietentoonstelling ‘Doggerland – Verdwenen wereld in de Noordzee’ bij onze noorderburen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Naar aanleiding van deze expo verscheen een boek van de hand van prehistorie-expert Luc Amkreutz. Met daarin het complete overzicht van het actuele Doggerland-onderzoek gebracht in bevattelijke taal. Ook het werk van VLIZ-onderzoekers Tine Missiaen en Ruth Plets komt er aan bod.
Doggerland is het enorme prehistorische landschap dat zo’n 7000 jaar geleden is verdwenen onder het water van de Noordzee. Het is een van de grootste archeologische vindplaatsen in Europa, waar een miljoen jaar aan geschiedenis is terug te vinden. Nog steeds vindt men prehistorische gereedschappen zoals vuistbijlen, en fossielen van bijvoorbeeld mammoeten, wolharige neushoorns en reuzenherten terug op en in de Noordzeebodems en de stranden. Neanderthalers evenals de eerste moderne mensen lieten er hun sporen na.
Het publieksboek Doggerland - Verdwenen wereld in de Noordzee brengt een overzicht van het actuele onderzoek naar die sporen. Onderzoek die de verdronken landschappen en artefacten van een 1 miljoen jaar oude menselijke bewoning naar boven brengt. De publicatie is samengesteld door conservator prehistorie Luc Amkreutz en te koop in de online webshop van het museum.
In een van de hoofdstukken vertellen VLIZ-onderzoekers Tine Missiaen en Ruth Plets over hun zoektocht naar de paleolandschappen ter hoogte van de Bruine Bank, een 30 km lange zandrug – halverwege tussen de Nederlandse en Britse kust. Daar vonden vissers al veel botten van uitgestorven prehistorische landdieren en menselijke artefacten in hun netten. Zoeken naar concrete sporen van kampen of nederzettingen in het 1300 km² grote gebied is zoals zoeken naar een speld in een hooiberg. Met seismische en akoestische technieken, en boringen brengen deze twee mariene geologen de verschillende afzettingslagen onder de zandrug in kaart. Zo trachten ze te identificeren waar rivieren stroomden, waar zich zandduinen en vennen bevonden, en waar het landschap hoger lag (alle drie samen goede indicatoren voor mogelijke menselijke bewoning). Zo zullen de archeologen met een grotere gerichtheid kunnen gaan zoeken naar menselijke sporen in de zeebodem.
Ook archeoloog en kinderboekschrijfster Linda Dielemans schreef naar aanleiding van de expo een boek over de geschiedenis van het gebied: Onder de golven. Ze neemt je een miljoen jaar mee terug in de tijd langs ijswoestijnen, reusachtige watervallen, kolkende rivieren en verwoestende vloedgolven. Je maakt kennis met alle bewoners van Doggerland: zowel de dieren als de mensen. Het boek is geschikt voor kinderen van 8 tot 12 jaar en eveneens te koop via de online webshop van het museum.
De expo in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden kent omwille van corona-maatregelen wat uitstel, maar op 25 mei was er een digitale opening. Tijdens de livestream verwelkomden directeur Wim Weijland en conservator Luc Amkreutz je met een voorstelling van de tentoonstelling en de twee Doggerland-publicaties. De expo gaat hopelijk weldra ook fysiek open en zal lopen tot en met 31 oktober (online reserveren).
Herbekijk hier alvast eerdere boeiende mini-colleges “Doggerland: Verdwenen wereld in de Noordzee” en “Schenking van prehistorische Noordzeevondsten” door Luc Amkreutz
