VLIZINE jrg. 19, nr. 1 (januari 2018)

VLIZINE jrg. 19, nr. 1 (januari 2018)
Hét e-zine met praktische informatie over onderzoek en beleid door en voor Vlaamse mariene wetenschappers.
Maandelijkse uitgave, naar keuze met wekelijkse/dagelijkse updates [abonnement aanpassen]

V.U.: Jan Mees - Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ)
Redactie: Jan Seys, Nancy Fockedey, Bart De Smet


1. Kalender
1.1. Innovatieve technologie om Europese e-infrastructuren ten dienste te stellen van blauwe groei
1.2. Julia Steward Lowndes deelt haar ervaring rond Open Science op Safeguarding Biodiversity Data for the Future conferentie
1.3. Iedereen (zee)wetenschapper: Grote Schelpenteldag EOS - Natuurpunt - VLIZ
1.4. Save the date: 10de Kustforum op 18 april in Oostende
1.5. Call for abstracts: 53ste European Marine Biology Symposium

2. Publicaties
2.1. Europese Commissie bevraagt publiek in het kader van de EU-strategie om plastic te bestrijden
2.2. Inventaris mariene onderzoekslandschap in Vlaanderen en België: wie, wat, waar en evolutie
2.3. Nieuwe zoekkaart: Krabben van de Noordzee
2.4. Staatssecretaris voor de Noordzee roept “ThinkTank North Sea” in het leven
2.5. Make a Small Change for Sea Change

3. Vacatures, beurzen en fondsen
3.1. Oproep beurzen voor Nippon Foundation-POGO Centre of Excellence
3.2. ILVO werft aan: PhD-kandidaat naar voedselfraude bij vis en zeevruchten
3.3. Solliciteer bij marien onderzoekscentrum CCMAR in Faro, Portugal
3.4. PhD naar veerkracht van duinen onder veranderende klimaatomstandigheden
3.5. Doe wetenschappelijk onderzoek in 33 Europese mariene stations via ASSEMBLE Plus

4. Belgisch marien onderzoek in de kijker
4.1. VLIZ bouwt Marine Robotics Centre uit

5. Varia
5.1. Volg de Msc in Maritime Science en verbreed je maritieme horizon
5.2. Specialisatiecursussen voor studenten en professionals in de maritieme sector

1.1. Innovatieve technologie om Europese e-infrastructuren ten dienste te stellen van blauwe groei
Het Europese BlueBRIDGE-project loopt stilaan ten einde en organiseert in Brussel het slotevenement om aan te tonen hoe de Blauwe Groei kan ondersteund worden met innovatieve toepassingen op basis van bestaande Europese e-infrastructuren.
Blauwe Groei (of in het Engels Blue Growth) is de langetermijnstrategie om duurzame groei in de mariene en maritieme sectoren als geheel te ondersteunen. En hoewel blauwe groei vragende partij is naar goede data, zijn die slechts ten dele beschikbaar. Met innovatieve technologieën heeft het BlueBRIDGE-project enkele dringende gegevensbehoeften trachten oplossen, gebruik makende van bestaande data-infrastructuren. Zo zijn er producten en diensten opgeleverd in de specifieke domeinen van aquacultuur, maritieme ruimtelijke ordening, beoordeling van visbestanden, ecologische modellering, enz. Experts en (potentiële) gebruikers zijn welkom op de workshop die doorgaat op 14 en 15 februari in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel. Registreren kan tot 9 februari.  
Link: www.bluebridge-vres.eu/events/bluebridge-workshop-supporting-blue-growth-innovative-applications-based-eu-e-infrastructures

[naar boven]

1.2. Julia Steward Lowndes deelt haar ervaring rond Open Science op Safeguarding Biodiversity Data for the Future conferentie
Mariene wetenschapster Julia Steward Lowndes van de ‘National Center for Ecological Analysis and Synthesis’ (NCEAS) houdt op 27 februari 2018 een warm pleidooi voor ‘Open Science’ op basis van haar ervaring met het uitbouwen van de Ocean Health Index.
Het praatje van Dr. Julia Steward Lowndes gaat door op de “Safeguarding Biodiversity Data for the Future” conferentie en workshop op dinsdag 27 en woensdag 28 februari 2018 in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN). Deze conferentie vormt het sluitstuk van het “Saving Freshwater Biodiversity Research Data” (SAFRED) project. Zowel mariene wetenschappers als iedereen werkzaam op biodiversiteitsdata kan terecht op de conferentie (dag 1) en de workshop (dag 2) voor bruikbare tips omtrent het beheren, publiceren en opschonen van grote datasets, en het uitschrijven van een plan van aanpak voor databeheer. Het volledige programma van de tweedaagse is beschikbaar op http://odnature.naturalsciences.be/safred/workshops. Deelname aan het evenement is gratis en registeren kan via www.goo.gl/forms/NX8Ao1B5ACoV7Hef1.
 
Link: http://odnature.naturalsciences.be/safred/workshops

[naar boven]

1.3. Iedereen (zee)wetenschapper: Grote Schelpenteldag EOS - Natuurpunt - VLIZ
Word marien wetenschapper voor één dag. Kom op zaterdag 17 maart 2018 naar een van de tien deelnemende Belgische kustgemeenten. Verzamel honderd schelpen, breng ze op naam en help zo de diversiteit in kaart te brengen.
De aangespoelde schelpen op het Noordzeestrand zeggen immers heel veel over klimaatverandering en menselijke activiteiten op zee. De experts rekenen op jouw hulp en vertellen je die dag alles wat je wil weten over schelpen. Noteer 17 maart 2018 in je agenda en meld je aan op www.iedereenwetenschapper.be. Dan krijg je verdere instructies en alle extra informatie in de aanloop naar De Grote Schelpenteldag op 17 maart.
De Grote Schelpenteldag is een initatief van Eos, het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), Natuurpunt en Kusterfgoed. Het project werd gerealiseerd met steun van Elia en BePlanet.
Volg het event van De Grote Schelpenteldag ook op Facebook.
Link: www.iedereenwetenschapper.be/projects/grote-schelpenteldag

[naar boven]

1.4. Save the date: 10de Kustforum op 18 april in Oostende
Het Streekhuis Kust van de Provincie West-Vlaanderen organiseert elk jaar een Kustforum om de betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld bij het kustbeleid te verhogen. Het biedt de gelegenheid om in dialoog te treden met overheidsdiensten, politici en met elkaar; alsook om prioriteiten voor de kust aan te kaarten. De 10de editie van het Kustforum vindt plaats op woensdag 18 april (vanaf 18:30) in CC De Grote Post in Oostende. Noteer het alvast in je agenda! Meer informatie over het concrete programma en hoe in te schrijven valt te verwachten vanaf maart 2018.
Link: www.west-vlaanderen.be/over-west-vlaanderen/streekhuizen/streekhuis-kust

[naar boven]

1.5. Call for abstracts: 53ste European Marine Biology Symposium
Van 17 tot 21 september 2018 organiseren het VLIZ en LifeWatch België het 53ste European Marine Biology Symposium in De Grote Post in Oostende. Vanaf nu kan je registeren voor dit event en je abstract indienen voor een praatje of een wetenschappelijke poster.
2018 is een feestjaar voor Oostende want exact 175 jaar geleden werd hier het allereerste mariene station ter wereld ingehuldigd door professor Pierre-Joseph Van Beneden. Sindsdien is de marien biologische wereld dramatisch veranderd - zowel in België als in Europa - en dan voornamelijk met betrekking tot het gebruik van nieuwe technologiën en technieken. EMBS53 zet deze speciale verjaardag in de kijker door naast de algemene sessie 4 extra thema's te belichten: 'Marien biologisch onderzoek vanuit een historisch perspectief', 'Wetenschap in de moderne tijd', 'Mariene en kustgebonden burgerwetenschap' en 'Wetenschap in de Noordzee'. Je kan je abstract indienen in een van deze vier overkoepelende thema's of de algemene sessie en dit vóór 15 april 2018. Het indienen van een abstract kan uitsluitend via het online formulier: www.embs53.org/submit
Daarenboven heeft iedereen die een poster of een praatje voorstelt op EMBS53 de mogelijkheid om zijn/haar onderzoek te publiceren in een speciale uitgave van de conferentie, aangeboden door the Journal of the Marine Biological Association (JMBA). Je kan je manuscript indienen tot 7 december 2018 en elk ingediende manuscript zal onderworpen worden aan een peer-review proces.
Voor meer informatie kan je terecht op de EMBS53-website, en op Twitter, Facebook en YouTube.
Link: www.embs53.org

[naar boven]

2.1. Europese Commissie bevraagt publiek in het kader van de EU-strategie om plastic te bestrijden
Plastics vormen een belangrijk materiaal in onze economie en ons dagelijkse leven, maar de mate waarin ze hergebruikt of gerecycleerd worden is erg laag waardoor ze een zwaarwegende vorm van vervuiling zijn. In het bijzonder onze zeeën en kusten lijden sterk onder de plasticvervuiling. In januari 2018 lanceerde de EU een strategie om het plasticprobleem aan te pakken en de publieke opinie hierover te veranderen. Op basis van beschikbare data en analyses zullen er opvolgacties georganiseerd worden. Met deze eerst publieke bevraging doelt men op het uitbouwen van de achtergrondkennis en het begeleiden van toekomstige acties.
De bevraging bestaat uit verschillende delen waarvan een zich richt op het brede publiek en twee andere op experten met kennis van zaken en interesse voor eenmalig gebruikte plastics en visgerei respectievelijk. Je kan de enquête, die beschikbaar is in alle officiële EU-talen, invullen tot 12 februari via https://ec.europa.eu/info/consultations/reducing-marine-litter-action-single-use-plastics-and-fishing-gear_en
 
Link: https://ec.europa.eu/info/consultations/reducing-marine-litter-action-single-use-plastics-and-fishing-gear_en

[naar boven]

2.2. Inventaris mariene onderzoekslandschap in Vlaanderen en België: wie, wat, waar en evolutie
Ieder jaar rapporteert het compendiumsecretariaat van het VLIZ in het kader van het Compendium voor Kust en Zee een beleidsinformerende nota over de actuele toestand van het marien onderzoek in Vlaanderen en België. Uit de inventaris blijkt dat het Belgisch marien onderzoek leeft en een sterke internationale toets kent.
Link: www.vliz.be/nl/news?p=show&id=5235

[naar boven]

2.3. Nieuwe zoekkaart: Krabben van de Noordzee
Voor het eerst werd in het Nederlands en in kleur een zoekkaart uitgegeven waarmee je 20 krabben en 2 heremietkreeften van aan de Noordzeekust op naam leert brengen. De zoekkaart is er voor natuurgidsen, kustvissers, scholen uit het secundair onderwijs, mensen die neuzen in de vloedlijn en op strandhoofden … kortom iedereen die geïnteresseerd is in deze dieren. De Provincie West-Vlaanderen werkte hiervoor nauw samen met de Strandwerkgroep van België.
Naast een zoekkaart voor het identificeren van krabben, bestaan in deze reeks ook kaarten voor het op naam brengen van strandvondsten, zee- en kustvogels, en vangsten met een kruinet. De zoekkaarten zijn gratis downloadbaar. Gedrukte en geplastificeerde exemplaren zijn te koop aan de democratische prijs van 0.50 euro per stuk (online te bestellen of via de verkooppunten Tolhuis en het Zwin Bezoekerscentrum).
Nu je krabben kan determineren, kun je de vondsten steeds ingeven in Waarnemingen.be of/en in de App Crab Watch. Zo help je wetenschappers om de verspreiding en aantallen van zowel inheemse als niet-inheemse krabben in heel Europa te volgen. Word een burgerwetenschapper, het is simpel en leuk!
Link: webshop.west-vlaanderen.be/publicatie/1805/krabbenzoekkaart

[naar boven]

2.4. Staatssecretaris voor de Noordzee roept “ThinkTank North Sea” in het leven
Op 20 december 2017 werd de langverwachte Langetermijnvisie Noordzee 2050 voorgesteld. Deze werd ontwikkeld vanuit een bottom-up approach en met een nauwe stakeholderparticipatie uit de meest diverse velden: zowel individuele burgers, ngo’s en andere organisaties, wetenschappers, beleidmakers als bedrijven namen deel aan de discussie. Gezien het algemeen succes van dit traject, en de snelle ontwikkelingen die zich momenteel voordoen in de Noordzee, komt er op algemene vraag een verderzetting in de vorm van een “ThinkTank North Sea”. En dit voor de wetenschappelijke onderbouwing van het Noordzeebeleid.
In de "ThinkTank North Sea" wordt elk jaar binnen drie thematische werkgroepen (Natuurlijkheid, Blauwe economie en Innovatie, en Meervoudig Ruimtegebruik) verder gewerkt rond een welbepaald thema. De thema’s zelf mogen worden gesuggereerd door zowel leden van de denktank, als externen (na een oproep). Het principe achter het proces blijft hetzelfde: nl. om zich op een transparante wijze, met gelijkwaardigheid van leden, op een neutrale maar wetenschappelijk onderbouwde wijze te buigen over grote maatschappelijke uitdagingen die zich stellen met betrekking tot de Noordzee. Een proces dat bewezen heeft te werken bij het opstellen van het visiedocument "Langetermijnvisie Noordzee 2050". De denktank zal alternerend worden voorgezeten door het VLIZ en het KBIN.
Link: http://thinktanknorthsea.be

[naar boven]

2.5. Make a Small Change for Sea Change
Bij een nieuw jaar horen goede voornemens en waarom dit jaar niet wat meer aandacht besteden aan onze veranderende oceaan? Onder de noemer 'Make a Small Change for Sea Change' lanceerde het Sea Change Project een reeks inspirerende filmpjes. Elk van de filmpjes bevat een aantal leuke ideeën die je in het dagdagelijkse leven kan gebruiken en zo je eigen kleine bijdrage te leveren voor een gezonde oceaan!
De 6 filmpjes van 1 minuut zijn te bekijken via het Vimeo kanaal van het Sea Change Project: https://vimeo.com/album/4588555
Link: www.seachangeproject.eu/

[naar boven]

3.1. Oproep beurzen voor Nippon Foundation-POGO Centre of Excellence
Het Alfred Wegner Institute (AWI) is al voor de vijfde keer op rij gastheer voor de Nippon Foundation-POGO Centre of Excellence training in oceanografie. De internationale cursus start in de herfst van 2018, duurt 10 maanden en wordt georganiseerd op Helgoland en het eiland Sylt, midden in het UNESCO-reservaat Waddenzee. Voor de geselecteerde kandidaten worden kostendekkende beurzen voorzien. Beursaanvragen kunnen ingediend worden tot 9 maart.
Link: www.awi.de/en/nf-pogo-cofe

[naar boven]

3.2. ILVO werft aan: PhD-kandidaat naar voedselfraude bij vis en zeevruchten
Een restaurant dat tongrolletjes op de kaart zet maar schar serveert, een goedkope diepvriespizza waarvan beweerd wordt dat er “echte tonijn” op ligt … Fraude met visserijproducten is een actueel probleem, maar is moeilijk op te sporen. Via DNA-gebaseerde technieken kan het wél, maar die zijn nog volop in ontwikkeling. Ga jij de uitdaging aan?
Heb jij ervaring met moleculaire biologie? Heb je de ambitie om een doctoraat te halen? Solliciteer nu voor de positie als onderzoeker binnen het project SeafoodTomorrow! Standplaats Oostende, solliciteren kan tot 5 februari.
 
Link: www.ilvo.vlaanderen.be/language/nl-BE/NL/Werken-bij-ILVO/PhD-SeafoodTomorrow.aspx#.WmHlf3lG2Ul

[naar boven]

3.3. Solliciteer bij marien onderzoekscentrum CCMAR in Faro, Portugal
De Portugese fonds voor wetenschappelijk onderzoek wil een sterke stimulus geven aan het onderszoek in Portugal en stelt 500 wetenschappelijke posities ter beschikking. Zo ook voor het Centre of Marine Sciences (CCMAR) van de University of Algarve in Faro (Portugal). Daar zijn ze op zoek naar zowel junior onderzoekers, assistenten, als hoofd- en coördinerend onderzoekers in een breed scala van mariene onderzoeksthema's. Solliciteren kan tussen 19 januari en 15 februari.
Het Centre of Marine Sciences (ccmar.ualg.pt) van de University of Algarve in Faro is een topinstelling voor zee-, kust- en oceanografisch onderzoek in Portugal. Het heeft een enthousiast wetenschappelijk team, uitstekende faciliteiten, uitgebreide internationale samenwerking en is een leidend lid van het European Biological Resource Center (embrc.eu). CCMAR nodigt kandidaten uit een brede waaier aan mariene onderzoeksgebieden uit om te solliciteren: oceanografie, ecologie, biologie, bio-informatica, biotechnologie, enz.
Heb je interesse? Dan is het belangrijk om zo snel mogelijk - gezien de korte deadline - een e-mail te richten naar de directeur (ccmar@ualg.pt – gebruik als onderwerp: ‘Scientific Employment 2017’) met je CV, een motivatiebrief waarin je geplande onderzoeksdoelen staan beschreven en twee referentiepersonen. CCMAR engageert zich om snel te reageren en kan online interviews afnemen. Meer gedetailleerde informatie over de oproep vindt u hier (in het Portugees, maar het informatieloket van CCMAR helpt u bij het vertalen en de toepassing ervan). De richtlijnen kunnen hier worden gedownload (in het Engels).
Link: www.fct.pt/apoios/contratacaodoutorados/empregocientifico/ci_dez2017.phtml.en

[naar boven]

3.4. PhD naar veerkracht van duinen onder veranderende klimaatomstandigheden
De onderzoeksgroep Terrestrische Ecologie (TEREC) van de Universiteit Gent zoekt een enthousiaste kandidaat voor het opstarten van een doctoraatsonderzoek naar de ruimtelijke organisatie van plantensoorten die een sleutelrol uitoefenen in duincosystemen. En om zo de veerkracht van duinen te kunnen evalueren onder een wijzigend klimaat.
Lees er alles over in de vacature:
Link: www.vliz.be/docs/vlizine/19-01/PhD_vacancy_ENDURE.pdf

[naar boven]

3.5. Doe wetenschappelijk onderzoek in 33 Europese mariene stations via ASSEMBLE Plus
Wil je voor je onderzoeksproject nog graag stalen nemen, maar mis je het juiste schip of staalnameapparaat? Zou je nuttig gebruik kunnen maken van een welbepaalde cultuurcollectie of biobank, maar is die niet aanwezig is in je eigen instelling? Wil je een groeiexperiment uitvoeren in een klimaatkamer, maar kreeg je geen tijdslot voor de mesocosm? Zou een bioassay of biochemische analyse jouw conclusies nog sterker maken? Waag dan je kans en dien je gedroomde experiment, analyse of staalname in voor de ASSEMBLE Plus call. Nog tot 2 februari 2018.
Ook door het VLIZ wordt heel wat onderzoeksinfrastructuur (RV Simon Stevin, apparatuur en Marien Station Oostende) aangeboden. Bekijk hier ons aanbod.
Link: www.assembleplus.eu/newsroom/assemble-plus-call-deadline-2-february

[naar boven]

4.1. VLIZ bouwt Marine Robotics Centre uit
Het VLIZ vat dit jaar de uitbouw van een Marine Robotics Centre aan. Hierbij krijgt het de steun van de Vlaamse Regering, die eind 2017 een investeringsbudget van 3 miljoen EUR goedkeurde. Met het Marine Robotics Centre wil het VLIZ Vlaamse wetenschappers en hun (inter)nationale partners, alsook andere spelers in Vlaanderen, toegang verlenen tot de nieuwste technologieën in het mariene onderzoek.
De goedgekeurde investering maakt de aankoop mogelijk van twee unieke ‘robots’ die autonoom bewegen en van het zeeoppervlak tot op 1000 meter diepte gedetailleerde observaties en staalnames verrichten. Met de aanschaf van een autonome onderwaterrobot of AUV (‘Autonomous Underwater Vehicle’) en een onbemand oppervlaktevaartuig of USV (‘Unmanned Surface Vehicle’) verstevigt Vlaanderen zijn positie op de Europese kaart van het zeeonderzoek. Beide toestellen zijn complementair aan de reeds beschikbare onderzoeksinfrastructuur waarover het VLIZ beschikt. Naast het Vlaamse onderzoeksschip RV Simon Stevin zet het VLIZ al jaren de Remotely Operated Vehicle (ROV) Genesis in voor inspectie- en exploratiedoeleinden. Als centraal aanspreekpunt voor zeewetenschappen in Vlaanderen is het VLIZ de aangewezen instelling om deze gespecialiseerde mariene robotica te beheren. Deze infrastructuur zal ten bate staan van alle spelers die in Vlaanderen actief zijn rond innovatie binnen dit domein.
Link: www.vliz.be/nl/news?p=show&id=5240

[naar boven]

5.1. Volg de Msc in Maritime Science en verbreed je maritieme horizon
De interuniversitaire opleiding MSc Maritime Science beoogt een wetenschappelijke en praktijkrelevante opleiding te bieden met aandacht voor de juridische, economische en technische pijlers van het maritieme gebeuren. Zowel afgestudeerde MSc-studenten, als mensen die al in het beroepsleven staan en hun kennis en vaardigheden wensen bij te schaven, kunnen nu inschrijven voor het academiejaar 2018-2019.
De interuniversitaire master-na-masteropleiding (ManaMa) MSc Maritime Science, georganiseerd aan de Universiteit Gent in samenwerking met de Vrije Universiteit Brussel, biedt een toegevoegde waarde voor mensen met een uitgesproken interesse voor de haven-, maritieme en transportwereld. De lessen worden in het Engels gedoceerd door gerenommeerde experts met internationale ervaring. Via een studietrip naar Londen en Rotterdam, bezoeken aan de Vlaamse havens en maritieme bedrijven wordt een sterke interactie met de maritieme sector gecreëerd.
Applicaties voor visumplichtige studenten zijn mogelijk tot 1 maart 2018, niet-visumplichtige studenten hebben tijd tot 1 juni. Wacht in elk geval niet te lang met je applicatie: na juni worden enkel nog Benelux-studenten toegelaten indien het aantal inschrijvingen dit toelaat. Alle relevante informatie met betrekking tot de opleiding kan teruggevonden worden op de website:
Link: www.maritimescience.ugent.be

[naar boven]

5.2. Specialisatiecursussen voor studenten en professionals in de maritieme sector
Het 'Centre for Maritime and Air Transport Management' (C-MAT) van de Universiteit Antwerpen organiseert specialisatiecursussen, en dit voor zowel studenten als mensen die al actief zijn op de werkvloer in de maritieme sector.
De lessen worden gegeven in blokken van 2 weken en in het Engels gedoceerd. In de lente van 2018 zijn een drietal cursussen relevant voor de maritiem geïnteresseerden: Maritime Economics and Business (19.02-02.03), Port Economics and Business (19-30.03) en Maritime Supply Chains (23.04-04.05). Vanaf heden is inschrijven mogelijk.
Link: www.uantwerpen.be/en/about-uantwerp/organisational-structure/centres-and-institutes/c-mat/programme/specialisation-courses

[naar boven]

U krijgt dit bericht omdat u bent ingeschreven op de VLIZine-rondzendlijst. Uw adres wordt niet aan derden doorgegeven en wordt niet voor commerciële doeleinden gebruikt. Om uw abonnement aan te passen of op te zeggen: klik hier.
Het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) wil via dit e-zine informatie verstrekken over de eigen activiteiten en die van onderzoeks- en beleidsgroepen in Vlaanderen actief in de mariene en kustgebonden wetenschappen. Lid worden van VLIZ?
Reacties en alle nuttige informatie van uw kant (zoals vacatures, nieuwe projecten, vraag voor samenwerking, interessante symposia, etc.) wordt graag ingewacht via info@vliz.be. De archieven van dit e-zine zijn hier raadpleegbaar.
Disclaimer: Eventuele standpunten zijn die van de auteurs en stemmen niet noodzakelijk overeen met die van het VLIZ. Het VLIZ is niet verantwoordelijk voor enige schade opgelopen ten gevolge van foutieve of verkeerd geïnterpreteerde informatie in dit e-zine, noch voor de inhoud van websites waarnaar verwezen wordt. Delen uit dit e-zine mogen worden overgenomen, met bronvermelding. Deze publicatie mag ter kennismaking worden doorgestuurd naar derden.
Copyright © 2018 Vlaams Instituut voor de Zee - www.vliz.be
InnovOcean site · Wandelaarkaai 7 · 8400 Oostende